Ιταλός μετεωρολόγος προειδοποιεί για La Niña στον ορίζοντα

Η La Niña —η αιφνίδια, ανώμαλη ψύχρανση των επιφανειακών υδάτων στον ισημερινό Ειρηνικό— επιστρέφει και, όπως συμβαίνει συχνά, «σπρώχνει» την ατμόσφαιρα σε νέα ισορροπία.

Σε αντιδιαστολή με το El Niño (που θέρμανε τον Ειρηνικό και «εκτόξευσε» το 2024), η La Niña αποτελεί μαζί του τις δύο φάσεις του συστήματος ENSO (El Niño–Southern Oscillation). Αν και το φαινόμενο εκδηλώνεται μακριά από την ήπειρό μας, οι θερμικές ανωμαλίες στον Ειρηνικό μεταβάλλουν τα μοτίβα κυκλοφορίας σε πλανητική κλίμακα, επηρεάζοντας βροχές, ανέμους και αεροχειμάρρους.

Τι δείχνουν οι τελευταίες ενδείξεις

Σύμφωνα με τις πρόσφατες ενημερώσεις της NOAA, τα επιφανειακά νερά στον τροπικό Ειρηνικό ψύχονται γρήγορα, στοιχείο που ενισχύει το σενάριο La Niña για τους επόμενους φθινοπωρινούς–χειμερινούς μήνες. Οι εποχικές προβολές ECMWF υπογραμμίζουν ψυχρή ανωμαλία στον κεντρικό Ειρηνικό, προδικάζοντας αλλαγές στα μεγάλης κλίμακας ρεύματα.

Παγκόσμιες επιπτώσεις με… «υπογραφή» La Niña

Ιστορικά, η La Niña συνδέεται με:

• Περισσότερες βροχές στη Νοτιοανατολική Ασία, τμήματα της Αφρικής, Βραζιλία και Αυστραλία.
• Ξηρότερες συνθήκες στη δυτική Βόρεια Αμερική, τον Κόλπο του Μεξικού και τη βορειοανατολική Αφρική.
• Στις ΗΠΑ: ψυχρότεροι/υγρότεροι χειμώνες στον Βορρά (συχνότερες χιονοπτώσεις), θερμότεροι/ξηρότεροι στον Νότο.
• Πιο ευνοημένη δραστηριότητα τυφώνων στον Ατλαντικό (μικρότερη καταστολή από ανέμους μεγάλου ύψους).

Ευρώπη & Μεσόγειος: περισσότερη αστάθεια

Για την Ευρώπη οι επιπτώσεις είναι έμμεσες αλλά υπολογίσιμες. Με τη μετατόπιση του πολικού αεροχειμάρρου, αυξάνεται η πιθανότητα για:

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Καιρός 7-9: Σάκης Αρναούτογλου ξεκάθαρος – Λίγες οι βροχές και στα ορεινά (vid)

• Πιο ασταθείς, κατά διαστήματα σκληρούς χειμώνες στην κεντρική–βόρεια Ευρώπη και τη Μεσόγειο,
• Συχνότερη κυκλογένεση πάνω από τη Μεσόγειο από Οκτώβριο–Νοέμβριο,
• Πλεόνασμα βροχοπτώσεων σε περιοχές της λεκάνης (όπως υποδεικνύουν οι εποχικές ενδείξεις), άρα συχνότερα κύματα κακοκαιρίας.

Εστίαση στην Ιταλία

Για την Ιταλία, το μοτίβο La Niña μπορεί να σημαίνει:

• Επαναλαμβανόμενα περάσματα διαταραχών με ισχυρές βροχές/καταιγίδες,
• Επεισόδια χαλαζόπτωσης και ραγδαίων νεροποντών («cloudbursts») με κίνδυνο αστραπιαίων πλημμυρών,
• Μεσογειακούς κυκλώνες/βαρομετρικά χαμηλά που τροφοδοτούνται από θερμές θάλασσες, ιδίως στο τέλος φθινοπώρου.

Τα πρόσφατα περιστατικά έντονων πλημμυρών σε διάφορες ιταλικές περιοχές υπενθυμίζουν την τρωτότητα όταν συνδυάζονται υπερθερμασμένες θάλασσες και ατμοσφαιρική ενέργεια.

Εστίαση στην Ελλάδα

Στη χώρα μας, η La Niña δεν «καθορίζει» μόνη της τον χειμώνα, αλλά μπορεί να ενισχύσει ορισμένες τάσεις:

Πιο συχνά βαρομετρικά χαμηλά από Ιόνιο/Αδριατική προς ηπειρωτική Ελλάδα και Αιγαίο,

Έντονες βροχές/καταιγίδες κυρίως στα δυτικά προσήνεμα και στα μεγάλα αστικά κέντρα κατά τα περάσματα,

Περιστασιακές ψυχρές εισβολές με ισχυρούς βοριάδες και χιονοπτώσεις στα ορεινά αργότερα στη σεζόν.

Επεισόδια τοπικών πλημμυρών όπου συμπίπτουν ραγδαία φαινόμενα με κορεσμένα εδάφη/υψηλά θαλάσσια θερμικά φορτία.

Η ένταση/συχνότητα θα εξαρτηθεί από τη διάταξη των αεροχειμάρρων, τη θερμοκρασία θαλασσών και το πώς «κλειδώνουν» τα συστήματα πάνω από τη Μεσόγειο.

Τι να προσέξουμε τους επόμενους μήνες

• Τις εποχικές επικαιροποιήσεις (NOAA/ECMWF) για βροχοπτώσεις–θερμοκρασίες.
• Την πορεία του jet stream και τη θέση αντικυκλώνων/βαρομετρικών χαμηλών στη Μεσόγειο.
• Την επιχειρησιακή πρόγνωση λίγων ημερών πριν από κάθε ισχυρό επεισόδιο.
• Προληπτική ετοιμότητα σε ευάλωτες περιοχές (αστικά ρέματα, παραποτάμιες ζώνες, εκτεθειμένες ακτές).

Συμπέρασμα: Η La Niña αυξάνει την πιθανότητα για περισσότερα και εντονότερα επεισόδια αστάθειας στην περιοχή μας, χωρίς αυτό να σημαίνει διαρκή κακοκαιρία. Ιταλία και Ελλάδα μπαίνουν σε περίοδο με μεγαλύτερη μεταβλητότητα: μεγάλα διαστήματα ήπιου καιρού μπορούν να εναλλάσσονται με ισχυρά περάσματα κακοκαιριών. Η στενή παρακολούθηση των προβλέψεων θα είναι το «κλειδί» για έγκαιρη προετοιμασία.

Πηγή: IL Meteo, με αναφορές σε NOAA & ECMWF (εποχικές προβολές).